Ngưu bàng tử

Ngưu bàng tử là gì?

Ngưu bàng tử là quả chín của cây Ngưu bàng ( Arctium lappa L ) thuộc họ Cúc (Compositiae), chi ngưu bàng. 

• Tên gọi khác: Quả cây ngưu bàng, á thực, thử niêm tử, đại đao tử, hắc phong tử, quả ngưu bàng.
• Tên dược: Fructus Arctii Lappae
• Tên thực vật của nó: Arctium lappa
• Thuộc họ: Cúc (danh pháp khoa học: Asteraceae)

Quả chín của cây ngưu bàng khi được thu hái để làm dược liệu được gọi là ngưu bàng tử. 

Quả này thường được thu hái vào thời gian tháng 8 – 9 trong năm khi quả đã chín. Quả ngưu bàng nhỏ, hơi cong màu xám nâu.

Cách sơ chế: Sau khi hái quả ngưu bàng về, lấy quả đi phơi nắng hoặc sấy khô để dùng dần.

Quả ngưu bàng vị cay đắng, tính hàn, quy vào kinh Phế và Vị, ngưu bàng tử thường được dùng để chữa bệnh viêm phổi, cảm mạo, mụn nhọt,phù thận và phát ban da. Chi tiết tham khảo ngưu bàng tử có công dụng gì được Annamshop chia sẻ bên dưới.

Thành phần chứa trong trái ngưu bàng

Trong quả ngưu bàng – Ngưu bàng tử chứa 23 – 30% chất béo, lappin Ancaloit, một glucozơ gọi là Actiin C27H34O11. H2O,… 

Khi thủy phân chất acttin (arotiin) có trong ngưu bàng tử bằng axit nhẹ, ta sẽ được chất actigenin C21H24O6 và glucoza. Trong thành phần chất béo chủ yếu bao gồm các glierit của các axit panmitic, stearic và oleic. 

Trong rễ ngưu bàng có tới 57% inulin ( có khi tới 70% ), 5-6% glucoza, một ít chất béo (0,4%), chất nhầy, chất đắng, nhựa và muối kali (nitrat và cacbonat). Trong lá có men oxydara rất mạnh.

Vị thuốc ngưu bàng tử có công dụng gì?

Hạt Ngưu Bàng hay còn gọi là quả Ngưu Bàng ( Ngưu Bàng Tử). Trái ngưu bàng có rất nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe chúng ta.

Tính vị: hạt ngưu bàng vị cay, đắng mang tính hàn.

Quy kinh: Qui vào kinh Phế và kinh Vị.

Theo y học hiện đại vị thuốc ngưu bàng tử có công dụng gì :

Hạt ngưu bàng có tác dụng điều trị bệnh sởi nhờ tác dụng giải độc. Đối với bệnh sởi đậu có tác dụng làm cho chóng khỏi. Ngày dùng 6-10g dưới dạng thuốc sắc dùng riêng hay phối hợp với các vị khác.

Hỗ trợ điều trị viêm phổi do quả ngưu bàng có khả năng làm ẩm phổi và loại bỏ phần đờm.

Hỗ trợ chữa lành các vết thương tổn thương ngoài da.

Thành phần Arctiin trong dược liệu ngưu bàng tử có thể ức chế protein niệu và ngăn ngừa các vấn đề bệnh lý về thận.

Theo Đông y hạt ngưu bàng có tác dụng gì?:

Theo tài liệu cổ, ngưu bàng có vị cay, đắng tính hàn,vào hai kinh phế và vị. Có tác dụng tán phong nhiệt, thanh nhiệt giải độc, sát trùng, tiêu thũng hay thông phổi,..

Chủ trị: Cảm cúm, sưng vú, cổ họng bị sưng đau, viêm tai, viêm phổi, mụn nhọt. Đối với mun nhọn đang mưng mủ hoặc tràng nhạc thì có tác dụng chóng vỡ và nhanh khỏi. 

Liều lượng, cách dùng ngưu bàng tử ở dạng thuốc sắc, mỗi ngày chỉ nên dùng nó từ 4 – 12g.

Những người tỳ vị hư hàn, đi phân lỏng không dùng được. Nhân dân Châu Âu còn dùng lá non và thân, có khi dùng cả rễ đem giã nhỏ rồi đắp vào nơi rắn độc, sâu, bọ, ong, muỗi và rết cắn. Có lẽ do tác dụng của các men oxydaza có nhiều trong lá và thân.

Một số bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ hạt ngưu bàng

Vị thuốc ngưu bàng tử là thành phần quan trọng trong nhiều đơn thuốc đông y.

Các bài thuốc từ hạt ngưu bàng

Bài thuốc ngưu bàng tử điều trị phong nhiệt nhiễm vào phổi gây ho hen có đờm

• Chuẩn bị: Kinh giới và hạt ngưu bàng tử mỗi loại 12g cùng cam thảo 4g.
• Thực hiện: Đem các vị trên bỏ chung vào ấm sắc lấy nước uống, mỗi ngày dùng 1 thang.

Bài thuốc hạt ngưu bàng trị phong nhiệt làm cho yết hầu viêm và tạo thành viêm hạnh nhân

• Chuẩn bị: Phòng phong 12g, đại hoàng 12g, bạc hà 4g, kinh giới tuệ 8g, ngưu bàng tử 16g, cam thảo 4g.
• Thực hiện: Đem tất cả sắc uống, ngày dùng 1 thang.

Bài thuốc sử dụng ngưu bàng tử chữa đậu chẩn mọc bên trong cổ họng

• Chuẩn bị: Cam thảo 3g, ngưu bàng tử 8g và cát cánh 6g.
• Thực hiện: Sắc lên để uống trong ngày.

Bài thuốc chữa chân tay bị phù, thủy thũng và bị cảm mạo nhờ hạt ngưu bàng

• Chuẩn bị: hạt ngưu bàng sao vàng 80g.
• Thực hiện: Đem dược liệu đã được sao vàng tán thành bột, mỗi ngày người bệnh dùng tầm khoảng 8g bột, chia thành 3 lần dùng đều đặn.

Bài thuốc trị nóng sốt gây tắc cổ họng và trẻ con bị lên đậu mọc không thuận

• Chuẩn bị: Cam thảo 2g, ngưu bàng tử 5g, kinh giới tuệ 1g.
• Thực hiện: Đem sắc chung với 200ml nước đun cạn đến khi còn lại 50ml.

Bài thuốc dùng ngưu bàng tử chữa phù thận cấp tính

• Chuẩn bị: Phù bình sao khô 6g và ngưu bàng tử 6g.
• Thực hiện: Đem các vị thuốc tán nhỏ, mỗi lần dùng 5g chiêu cùng nước nóng. Ngày dùng 3 lần cho đến khi bạn khỏi bệnh.

Bài thuốc ngưu bàng tử điều trị phát ban, mụn nhọt và bệnh sởi chưa phát ra ngoài da

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị cát cánh 6g, ngưu bàng tử 8g, kinh giới tuệ 6g, và cam thảo 3g. Đem các vị thuốc ngày trộn chung sắc uống mỗi ngày dùng 1 thang.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị kinh giới tuệ 8g, hạnh nhân 12g, ngưu bàng tử 16g, cát cánh 8g, cát căn 12g, tiền hồ 8g, liên kiều 12g với bạc hà 4g. Đem sắc uống.

Bài thuốc trị cảm mạo phong nhiệt khiến toàn thân sốt, cổ họng rát, ho, người sợ lạnh

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị kim ngân hoa 40g, bạc hà 24g, ngưu bàng tử 24g, đạm đậu xị 20g, lá tre 4g, cam thảo 20g, cát cánh 24g, hoa kinh giới 16g và liên kiều 40g. Đem các vị thuốc này tán thành bột, mỗi lần sử dụng 24g để hãm cùng nước sôi uống ngày 3 đến 4 lần cho đến khi khỏi.
• Bài thuốc 2: Dùng bạc hà 6g, quả ngưu bàng phơi khô 12g và thuyền thoái 6g. Dùng các vị thuốc này để sắc lấy nước uống.

Ngoài ra Ngưu Bàng còn có rất nhiều tác dụng như:

• Làm canh dưỡng sinh: gồm Ngưu Bàng căn, cà rốt, nấm hương, được coi là thuốc chữa bách bệnh có khả năng ngăn ngừa và trị mộ số bệnh ung thư.
• Làm thực phẩm: ăn chay, nấu kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác. Ngưu bàng rất tốt cho cơ thể con người. Là nguồn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và là nguồn thực phẩm quý hiếm.

Ở Nhật Bản người ta sử dụng Ngưu Bàng hàng ngày, hàng năm, hàng tháng, trong từng gia đình.

Lưu ý khi dùng ngưu bàng tử làm thuốc

Khi sử dụng dược liệu ngưu bàng tử để chữa bệnh các bạn cũng cần ghi nhớ 1 số lưu ý sau:

• Không dùng vị thuốc ngưu bàng tử cho những người tâm tỳ hư hay bị tiêu chảy.
• Người yếu sinh lý cần phải thận trọng khi sử dụng.
• Thành phần Arctiin trong hạt ngưu bàng có thể gây ra một số phản ứng phụ như thở yếu, co giật, gây tê liệt tạo khó khăn khi cử động,…
• Khi áp dụng các bài thuốc từ ngưu bàng tử, bạn cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa để tránh việc tương tác thuốc và một số nguy hiểm không đáng có.
• Tóm lại, ngưu bàng tử được dùng để chữa bệnh viêm phổi, cảm mạo, mụn nhọt, phù thận và phát ban da.

Thông tin trong bài viết Annamshop cung cấp chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc gì về tác dụng và cách sử dụng dược liệu này, vui lòng liên hệ trực tiếp với người bác sĩ chuyên môn để được giải đáp.

Annamshop cung cấp ngưu bàng tử (hạt ngưu bàng) đảm bảo uy tín, chất lượng. Nguồn gốc rõ ràng. Khách hàng có nhu cầu sử dụng sản phẩm với giá ưu đãi nhất hãy liên hệ 090 868 0024.